Medeprofessor Firdouza Waggie word op 1 April die nuwe Uitvoerende Hoof van die Departement Gesondheidsberoepe Onderwys (DGBO) aan die Universiteit Stellenbosch se Fakulteit Geneeskunde en Gesondheidswetenskappe (FGGW).
Waggie, wat sedert 2020 Adjunkdekaan vir Kliniese en Gemeenskapsbetrokkenheid in die Fakulteit Gemeenskaps- en Gesondheidswetenskappe aan die Universiteit van Wes-Kaapland (UWK) was, blyk perfek geplaas om die leierskap van die DGBO oor te neem.
“Een van die dinge wat sterk na vore gekom het in die strategieplan van die Universiteit Stellenbosch se Fakulteit Geneeskunde en Gesondheidswetenskappe is dat dit ook 'n fokus op interprofessionele onderwys het," sê sy. “En dit, vir my, is regtig wonderlik.
"Ek was een van die stigterslede van die Interprofessionele Onderwyseenheid by UWK in 2012. Dit het gegroei en is nou ? leier in interprofessionele onderwys – by UWK, in die streek en regoor Afrika, en is ook wêreldwyd redelik goed geposisioneer. Dit was een van die eerste universiteite wat ? toegewyde interprofessionele onderwyseenheid gehad het."
Spesialiseer in onderrig en leer
Waggie, wat haar loopbaan as fisioterapeut by Groote Schuur-hospitaal begin het nadat sy in 1991 met ? BSc (Fisioterapie) aan UWK gegradueer het, is in 1994 deur UWK gewerf om as kliniese ko?rdineerder en dosent in fisioterapie aan te sluit. In 1996, as ? grondslagonderrig-en-leerspesialis, het sy begin om kern interprofessionele modules te ko?rdineer, te ontwikkel en in die FGGW se kurrikulums te integreer: "Dit was die keerpunt in my loopbaan."
Gedurende daardie tydperk het Waggie ? MSc (Fisioterapie) in 2002 voltooi en ? PhD (Onderwys) in 2011. Sedert 2012, as Direkteur van UWK se Interprofessionele Onderwyseenheid, het sy ? sleutelrol gespeel in die ontwikkeling van kernmodules in interprofessionele onderwys in die Fakulteit Gemeenskaps- en Gesondheidswetenskappe.
"In die post-1994 [politieke] bedeling was daar ? groot klem op primêre gesondheidsorg," onthou sy. "Die hele benadering tot gesondheid het verander – van ? genesende na 'n voorkomende benadering. Daardie beleidsverandering het beteken dat alle gesondheidswerkers na hierdie nuwe benadering geherori?nteer moes word.
"UWK het besef dat dit nodig is om dit in die kurrikulum te integreer en studente voor te berei om in ? primêre gesondheidsorgopset te werk. My rol was om te kyk hoe om ruimtes in die kurrikulum te skep om hierdie gemeenskaplike kernkurrikulum oor die hele linie op te lei en te ontwikkel."
Die Fakulteit Gemeenskaps- en Gesondheidswetenskappe het sy eerste primêre gesondheidsorgmodule in 2000 bekendgestel. “Ek het dus goeie ondervinding in kurrikulumontwikkeling en kurrikulumtransformasie," sê Waggie trots.
Bevordering van samewerking
Sy is duidelik opgewonde oor haar nuwe pos by die Universiteit Stellenbosch se DGBO: "Ek betree nie in ? spasie wat heeltemal nuut is nie. My doel is om dit wat tans daar is te verbeter en waarde tot dit toe te voeg."
Waggie wys daarop dat samewerkende praktyk nog ? belangrike deel van haar visie vir die Departement is. “My sterkpunt is spanwerk," sê sy. "Maar dit sal nie in ? vakuum plaasvind nie. Die Universiteit Stellenbosch het reeds programme wat tot hierdie visie van my spreek."
Sy voeg by: "Ek glo ho?ronderwysinstellings moet nader aan mekaar begin werk. Ek gaan nie ? silo-benadering volhou nie. Ek glo sterk dat die Universiteit Stellenbosch, UWK, Universiteit van Kaapstad en Kaapse Skiereiland Universiteit van Tegnologie baie nouer moet begin saamwerk.
“As jy kyk na die huidige uitdagings wat ons land ervaar, insluitend die groot finansi?le besnoeiings in ho?r onderwys, moet ons regtig anders na dinge begin kyk. Hoe begin ons binne hierdie klimaat werk, wat is die dringende behoeftes en hoe kan ons gesamentlik oplossings vind?
"Ons het nie die luukse om dienste te dupliseer nie; ons moet strategies begin wees en inligting en hulpbronne deel en mekaar help. Vir my gaan dit die sleutel wees. Ek is van plan om my netwerke te benut en ? brug te wees."
Waggie verwys ook dikwels na die uitdaging van medeskepping wat ho?r onderwys in die gesig staar: "Hoe skep ons saam in die ruimtes van ho?r onderwys tussen die verskillende beroepe en met die gemeenskappe waar ons werk? Dit is vir my ? groot klem om in gemeenskappe te begin werk om kennis saam te skep. Sodoende spreek ons ook die kwessie van sosiaal verantwoordbaarheid aan.
"Dit is vir my die volgende vlak in gesondheidsberoepsopleiding. Ons moet kyk na die groter ekosisteem binne ho?r onderwys en begin om hierdie idee van hoe ons saam skep uit te pak – of dit nou in navorsing of innovasie, in leer of onderrig is, of byvoorbeeld in ons gemeenskapsbetrokkenheidsaktiwiteite. Dit is die pilare waarvoor ons as akademici verantwoordelik is."
Transformasie van Gesondheidsberoepe Onderwys
Transformasie van die kurrikulum vir gesondheidsberoepe onderwys (GBO) is nog ? kwessie wat vir Waggie baie belangrik is: "Ons moet op ? ander manier na gesondheid begin kyk; ons ingesteldheid moet verskuif na ? manier om te kyk na hoe ons GBO sosiaal verantwoordbaar aan gemeenskappe maak.
"Ons moet billike gesondheidsorgstelsels voorsien en, vir ons studente, moet ons die idee bevorder van wat dit beteken om sosiaal responsief te wees. Vir my is dit die sleutelbeginsels van hoe ons die onderwyskurrikulum vir gesondheidsberoepe kan transformeer."
Waggie volg ? pragmatiese benadering om haar visie te verwesenlik, en prioritiseer die vestiging van vertroue-gebaseerde verhoudings. Sy beplan om individueel met elke DGBO-personeellid in gesprek te tree om hul agtergronde, aspirasies en perspektiewe te verstaan.
Sy erken die belangrikheid van ? deurdagte en gemete benadering: "Ek is bewus daarvan dat ek ? ruimte betree wat vir my meestal onbekend is. Ek sal klein begin en geleidelik geleenthede ondersoek om met ander departemente saam te werk. Die bou van sterk verhoudings en vennootskappe is fundamenteel tot alles wat ek doen, en dit sal deurslaggewend wees vir die sukses van my strategie alleen. Ek weet ek kan nie alleen doen nie."
Tog is Waggie vol vertroue dat daar ondersteuning by die FHMS is vir haar visie. "Daar is ? gewilligheid om ? interprofessionele, samewerkende praktyk in die Fakulteit te begin," sê sy. “Dit is vertroostend."
Waggie is ook goed geposisioneer om ? rol in ho?r beroepsonderrig verder weg te speel. Sy is ? stigterslid van die Africa Interprofessional Education Network (AfriPEN) sedert die stigting daarvan in 2015 en ? uitvoerende lid van The Network: Towards Unity for Health sedert 2023.
Sy is veral gretig om ? rol te speel in die bou van kapasiteit binne Afrika-universiteite. "Ek wil meer fokus op die versterking van gesondheidsberoepsopleiding op die Afrika-kontinent, veral by ander universiteite in Afrika," sê sy.
"Die FGGW is goed geposisioneer om onderwys in gesondheidsberoepe te bevorder – plaaslik, streeks-, regoor Afrika en wêreldwyd. Dit het sterk programme en ? gerespekteerde internasionale aansien in die veld."
